"Dygot" - Jakub Małecki

 

Autor: Jakub Małecki
Tytuł: Dygot
Wydawnictwo: Sine Qua Non
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 320
Kategoria: literatura piękna

Historia o mentalności i zasadach funkcjonowania świata z epoki dwóch pokoleń wstecz. Niemka z rodziną chciała uciec przed Armią Czerwoną i do Niemiec miał ją zawieźć Jan Łabendowicz. Po drodze stchórzył i uciekł, a Niemka go przeklęła. Przez to urodził mu się syn odmieniec - albinos. Ludzie w tamtych czasach nie akceptowali odmienności i nie znali pojęcia albinosa. Dla ludności z wioski była to kara boska za przewinienia rodziny. 

Chłopiec przez całe życie był popychadłem odrzuconym przez społeczeństwo. Nie był w stanie przebić się przez mur, a dodatkowo wokół jego osoby narosło wiele zabobonów i przesądów, jak na przykład, że jego wnętrzności mogą kogoś uzdrowić.

Jego brat Kazik od dziecka tylko przyglądał się cierpieniom brata, a sam korzystał z życia, jeśli można to tak nazwać. Pił, uprawiał seks i z nikim się nie liczył. Był zainteresowany tylko i wyłącznie spełnianiem swoich zachcianek.

Historia przepełniona jest rozczarowaniami, bólem, samotnością. Część zachowań obserwuję także dziś w społeczeństwie. Z częścią zachowań miałam styczność osobiście, tak więc główny bohater był mi dosyć bliski w trakcie czytania tej literatury. Chłopiec urodził się ze swoją odmiennością w społeczeństwie z ciasnym i ograniczonym umysłem. Dla tej wspólnoty wszystko musiało być jak należy. Inaczej napiętnowano osoby, lub zachowania nieznane dla nich.

Poza głównym bohaterem powieści poznajemy również inne osoby, których życie również jest skomplikowane. Cyganka przepowiada przyszłość jednemu z bohaterów i zapowiada kalectwo jego córki. Wizja ta ma odzwierciedlenie w rzeczywistości, bo faktycznie wydarzyło się to, co przewidziano.

Mimo różnych opinii, z którymi się spotkałam na temat tej powieści, moje zdanie jest takie, że lektura trąci dziełem wysokiej klasy prezentując przekrój kilku etapów powstawania narodu z kolan i odbudowy Polski. Kraj został rozebrany na drobne części i przyglądamy się funkcjonowaniu części większości na tamte czasy, czyli społeczności wiejskiej. Obserwujemy jak radzili sobie w trudnych czasach, jak z czasem zmieniało się otoczenie, podejście ludzi do życia i siebie nawzajem. Jak grzechy młodości snuły się cieniem za bohaterami do samej starości.

Na podstawie tego, co przeżyli kiedyś, wybudowali nową rzeczywistość. Dzięki temu, w jaki sposób opisano sytuacje w lekturze, lepiej zrozumiałam i odczułam klimat i napięcia panujące między mieszkańcami. Do tej pory zawsze obcy i niezrozumiały był dla mnie język, jakim posługiwano się na wsi pół wieku temu. Jednak doskonale oddano atmosferę i emocje.

Przeczytałam książkę do końca z satysfakcją. Jednak po krótkiej refleksji doszłam do wniosku, że wczuwając się w historię bohaterów, zakończyłam lekturę poobijana emocjonalnie, przepełniona bólem. Pojawiły się łzy i pytanie, co je konkretnie spowodowało. Powodem była tragedia unosząca się nad losem każdego bohatera.

Ocena: 9/10